Cubiscan ile Doğru Kargo Ücretlendirmesi
- Macro Teknoloji
- 3 gün önce
- 8 dakikada okunur
1) Neden Kargo Ücretleri Yanlış Çıkıyor?
Kargo maliyetleri çoğu işletmede elle ölçüm, farklı personel alışkanlıkları ve gün içinde değişen paketleme pratikleri nedeniyle tutarsızlaşır. Aynı ürün, farklı kutulara yerleştirildiğinde ölçüler değişir; ölçümdeki küçük sapmalar ise taşıyıcının uyguladığı hacimsel ağırlık (DIM) kuralı yüzünden doğrudan faturaya yansır. Sonuç; bazı gönderilerde eksik faturalandırma (zarar), bazılarında fazla faturalandırma (müşteri şikâyeti) ve taşıyıcıyla gereksiz itiraz süreçleridir.
Yaygın hata kaynakları özetle:
Ölçüm yöntemi: Metreyle manuel ölçüm, köşelerde pay bırakma/yuvarlama ve insan hatası.
Standart dışı paketleme: Aynı SKU’nun gün içinde farklı kutu/koruyucu malzeme ile çıkması.
Eski veya eksik ana veri: WMS/ERP’de güncel olmayan en–boy–yükseklik ve ağırlık bilgileri.
DIM kural farklılıkları: Taşıyıcıya göre değişen divisor ve yuvarlama kurallarının yanlış uygulanması.
Entegrasyon kopukluğu: Ölçüm verisinin sistemlere otomatik değil manuel aktarılması.
Operasyon yerleşimi: Ölçüm istasyonunun paketleme hattından uzak olması, atlanan ölçümler.
Denetim eksikliği: Rastgele örnekleme ve navlun mutabakat raporlarının yapılmaması.
Bu tablo, kargo maliyetini “tahminle” değil “veriyle” yönetmeyi zorunlu kılar. Bir sonraki bölümde, DIM (hacimsel ağırlık) kavramını sade biçimde açıklayacak; ardından Cubiscan’ın ölçümü hızlı, tekrarlanabilir ve tutarlı hale getirerek bu hataları nasıl ortadan kaldırdığını göstereceğiz.
DIM (Hacimsel Ağırlık) Nedir ve Neden Önemli?
Kargo şirketleri fiyatlandırmada iki değerden büyüğünü esas alır: gerçek (terazi) ağırlık ve hacimsel ağırlık (DIM). Hacimsel ağırlık; paketinizin en × boy × yükseklik ölçülerinin belirli bir bölücü değere (divisor) bölünmesiyle hesaplanır. Amaç, büyük hacim kaplayan ama hafif paketlerin depoda ve araçta yer işgal etmesini maliyete yansıtmaktır.
Basit örnek:
Kutu: 60 × 40 × 30 cm, gerçek ağırlık: 4 kg
Hacimsel ağırlık = 60×40×30 / 5000 = 14,4 kg
Taşıyıcı, genellikle büyüğü faturalandırdığı için ücret 14,4 kg üzerinden oluşur.
Neden kritik?
Doğrudan fiyata yansır: 1–2 cm’lik ölçüm hatası bile, DIM hesabında anlamlı fark yaratır.
İtiraz süreçlerini azaltır: Tutarlı ölçüm → doğru etiket → taşıyıcıyla daha az uyuşmazlık.
Paketleme maliyetini düşürür: Gereğinden büyük kutular, hacim maliyetini artırır. Doğru ölçüm, doğru kutu kullanımını teşvik eder.
Ana veriyi standartlaştırır: SKU bazında ölçü ve ağırlık bilgisi güncel tutulduğunda WMS/ERP, kargo etiketini her seferinde doğru üretir.
Pratik notlar:
Taşıyıcılar divisor ve yuvarlama kuralında farklılık gösterebilir (ör. cm’i yukarı yuvarlama).
Ölçümün paketleme noktasına yakın, tek adımda ve otomatik yapılması (ölçü + ağırlık birlikte) hataları en aza indirir.
Yeni SKU’lar pazara girdiğinde, ölçü/ ağırlık anında sisteme işlenmelidir; sezon başında sürpriz maliyetler engellenir.
Bir sonraki bölümde Cubiscan’in bu süreci nasıl hızlandırıp standartlaştırdığını ve DIM hatalarını nasıl ortadan kaldırdığını anlatacağız.
3) Cubiscan Ne Sağlar? (Doğru Ölçüm, Hız ve Tutarlılık)
Kargo maliyetlerinin doğru yönetilmesi için ölçümün hızlı, tekrarlanabilir ve otomatik yapılması gerekir. Cubiscan, ürün veya paket üzerinden en–boy–yükseklik ve ağırlığı tek adımda alarak süreci standartlaştırır; böylece DIM hesapları tahmine değil veriye dayanır.
Doğruluk & Tekrarlanabilirlik: Manuel ölçümde kişiye göre değişen sapmalar ortadan kalkar. Vardiya, kullanıcı veya gün fark etmeksizin aynı SKU için aynı ölçü seti elde edilir.
Hız & Akış Sürekliliği: Ölçüm ve tartım aynı istasyonda, saniyeler içinde tamamlanır. Paketleme masasında bekleme süresi kısalır; hat verimi artar.
Tutarlı Ana Veri: Ölçü/ağırlık bilgisi SKU master’a yazıldığı için WMS/ERP, kargo etiketini her seferinde doğru üretir. Yeni SKU’ların “onboarding” süreci kısalır; sezon başında sürpriz maliyetler azalır.
Entegrasyon & Otomasyon: WMS/ERP ve çoklu taşıyıcı modülleriyle entegre çalışarak DIM kuralını otomatik uygular; etiket ve maliyet tek seferde doğru çıkar. Manuel veri girişinden doğan hatalar ve itiraz süreçleri düşer.
Şeffaflık & Denetim: Ölçüm kayıtları geriye dönük raporlanabilir. Taşıyıcı mutabakatlarında “hangi paket ne ölçüyle çıktı?” sorusunun yanıtı kayıt altındadır.
Paket Seçimi Optimizasyonu: Tutarlı ölçüm, doğru kutu sınıfının seçilmesini teşvik eder; gereğinden büyük koliler ve doldurma malzemesi israfı azalır.
Kısa operasyon örneği: Ürün paketleme masasında Cubiscan’dan geçirilir → ölçü/ağırlık otomatik WMS/ERP’ye yazılır → taşıyıcı modülü DIM hesabını uygular → doğru kargo etiketi anında üretilir. Aynı veri, aylık navlun raporlarında SKU/kategori/taşıyıcı bazında maliyet analizinde kullanılır.
Sırada, bu akışın sistem tarafında nasıl kurulduğunu adım adım göstereceğimiz bölüm var: “Operasyon Akışı: Ürün → Ölçüm → WMS/ERP → Kargo Etiketi”.
4) Operasyon Akışı: Ürün → Ölçüm → WMS/ERP → Kargo Etiketi
Adım 1 — Ölçüm:
Ürün veya paket Cubiscan istasyonuna yerleştirilir; en–boy–yükseklik + ağırlık tek seferde alınır. İstasyon, barkod okuyucuyla SKU’yu tanır ve ölçüm kaydını bu SKU ile eşleştirir.
Adım 2 — Veri Aktarımı (Anlık):
Ölçüm çıktısı doğrudan WMS/ERP’ye yazılır. Kullanım senaryosuna göre iki yaklaşım vardır:
Master veri güncelleme: Ürün için kalıcı ölçü/ağırlık bilgisi (sku_dim_l/w/h, sku_weight).
Sipariş bazlı paket kaydı: Sipariş satırı için o sevkiyata özel ölçüler (carton_dim_l/w/h, carton_weight).
Adım 3 — Doğrulama Kuralları:
Sistem; ölçü birimi (cm/inch), ağırlık birimi (kg/lb), yuvarlama ve boyut eşiklerini kontrol eder. Üst/alt limit dışı değerlerde operatöre uyarı verilir (ör. “kutu doğru kapanmadı” gibi sahaya dönük mesaj).
Adım 4 — DIM Hesabı ve Kargo Kuralları:
Taşıyıcıya özel DIM divisor ve yuvarlama kuralı otomatik uygulanır; sistem gerçek ağırlık ↔ hacimsel ağırlık karşılaştırmasını yapar ve büyüğünü maliyet hesabına gönderir.
Adım 5 — Etiket Üretimi ve Çıkış:
WMS/ERP, taşıyıcı modülüyle entegre şekilde kargo etiketini üretir (tek tık). Etiket yazıcısı (masaüstü/endüstriyel/mobil) doğru şablonu basar. Aynı anda navlun maliyeti, sevkiyat kaydına işlenir.
Adım 6 — Raporlama & Uyuşmazlık Yönetimi:
Ölçüm kayıtları; SKU, sipariş, taşıyıcı ve tarih bazında raporlanır. Taşıyıcı itirazlarında “hangi paket hangi ölçüyle çıktı” sorusu, kayıtla kanıtlanır. KPI’lar (DIM farkı, itiraz sayısı, yeniden ölçüm oranı) haftalık izlenir.
İyi Uygulamalar (kısa):
İstasyon konumu: Cubiscan’i paketleme masasına yakın konumlandırın (ölçüm atlanmasın).
Barkod akışı: Ölçümden önce SKU barkodunu okutun; ölçüm verisi yanlış ürünle eşleşmesin.
Çok kutu senaryosu: Aynı siparişte birden çok koli varsa, her koli ölçümden geçsin ve ayrı etiket alsın.
Yumuşak paketler (tekstil/polibag): Standart sıkıştırma/basma kuralı belirleyin; ölçümlerde tutarlılık sağlayın.
Model seçimi: Küçük/orta paketler için masaüstü; koli/konveyör için hat içi; palet için palet çözümü.
5) E-Ticaret ve 3PL’de Pratik Faydalar
Sepette doğru kargo ücreti: Ölçüler SKU ana verisine işlenince sepet aşamasında gerçekçi kargo hesaplanır; sipariş terk ve “fazla kargo” şikâyetleri azalır.
Daha az itiraz, hızlı mutabakat: Taşıyıcıyla tartışmalı dosyalar düşer; ölçüm kaydı sayesinde “hangi paket hangi ölçüyle çıktı?” sorusu saniyede yanıtlanır.
Yeni ürünlerde hızlı onboarding: Sezona girerken yüzlerce SKU’nun ölçü/ağırlığı dakikalar içinde sisteme alınır; kampanya başlangıçlarında sürpriz maliyet çıkmaz.
Kutu standardizasyonu ve maliyet kontrolü: Doğru ölçü verisi, gereğinden büyük koli kullanımını azaltır; dolgu malzemesi ve hacimsel ücret kaybı düşer.
Taşıyıcı seçimi (rate-shopping): WMS/etiket modülü, ölçü+ağırlığa göre anlık tarifeleri kıyaslayıp en uygun taşıyıcıyı önerir.
Operasyon hızı: Paketleme istasyonunda ölçüm→etiket tek akışta biter; bekleme ve geri dönüş (rework) azalır.
Müşteri memnuniyeti: Doğru ücret + doğru kutu = daha az hasar/iade ve daha öngörülebilir teslimat.
Önerilen KPI’lar: DIM uyuşmazlık oranı, kargo itiraz sayısı, navlun sapması (₺/sipariş), kutu doluluk oranı, sevkiyat başına ölçüm süresi, iade oranı.
6) Yatırımın Geri Dönüşü: Kısa Bir Çerçeve
Amaç: Cubiscan ile ölçüm otomasyonu sonrasında, kargo maliyeti ve operasyon süresinde oluşan tasarrufu görünür kılmak.
Adım 1 — Bazı (mevcut durum) toplayın
Günlük sevkiyat adedi
Ortalama kargo bedeli (₺/paket)
DIM uyuşmazlık oranı (%), taşıyıcı itiraz sayısı (adet/ay)
Paketleme süresi (sn/paket), yeniden işleme (rework) oranı (%)
Gereğinden büyük kutu kullanımı (%) ve dolgu malzemesi maliyeti (₺/paket)
Adım 2 — Tasarruf kalemlerini basit hesaplayın
Navlun sapması:
Tasarruf ≈ (Mevcut DIM uyuşmazlık oranı − Hedef oran) × Sevkiyat adedi × Ortalama kargo bedeli
Paket optimizasyonu (kutu + dolgu):
Tasarruf ≈ (Büyük kutu kullanımı azalımı %) × Sevkiyat adedi × (Kutu/dolgu fark maliyeti)
İtiraz/uyuşmazlık işçiliği:
Tasarruf ≈ (Aylık itiraz azalımı) × (Vaka başı işçilik süresi × saatlik maliyet)
Hız kazanımı (operasyon süresi):
Tasarruf ≈ (Saniye kazanımı/paket × Sevkiyat adedi) × Saatlik işçilik maliyeti / 3600
Adım 3 — Yatırımı ve geri dönüşü çıkarın
Yatırım: Cihaz + kurulum/entegrasyon + eğitim + (varsa) bakım paketi
Geri dönüş (ROI):
Yıllık net kazanç = (1+2+3+4 toplam tasarruf) − Yıllık yatırım maliyeti
Geri ödeme süresi (ay) ≈ Toplam yatırım / Aylık net kazanç
Kısa örnek (temsili):
Sevkiyat: 1.000 paket/gün, ort. kargo 120 ₺
DIM uyuşmazlık: %6 → %2’ye düşüyor → %4 iyileşme
Kutu/dolgu tasarrufu: paket başı 2 ₺
İtiraz azalımı: 40 → 10 vaka/ay; vaka başı 20 dk, saatlik 400 ₺
Süre kazanımı: paket başı 5 sn
Aylık tasarruf kabaca:
Navlun: 1.000×30×120×0,04 ≈ 144.000 ₺/ay
Kutu/dolgu: 1.000×30×2 ≈ 60.000 ₺/ay
İtiraz işçiliği: (40−10)×(20/60)×400 ≈ 4.000 ₺/ay
Hız: (5/3600)×(1.000×30)×400 ≈ 16.700 ₺/ay
Toplam ≈ 224.700 ₺/ay (temsili).
Bu ölçeğe göre yatırım 1–3 ay bandında kendini karşılayabilir. Gerçek sonuçlar, hacim ve süreç disiplinine bağlı olarak değişir.
POC (kanıt çalışması) önerisi:
2 hafta Cubiscan ile pilot → ölçüm istasyonunu paketlemeye bitişik konumlandırın.
KPI: DIM uyuşmazlığı, itiraz sayısı, paket başı süre, kutu/dolgu maliyeti, navlun sapması.
Pilot raporundan sonra tam entegrasyon ve kademeli yayılım.
Kaçınılması gerekenler:
Ölçüm istasyonu paketleme hattından uzaksa “atlanan ölçümler” artar.
Veriyi WMS/ERP’ye manuel aktarmak hata üretir; otomatik aktarım şarttır.
Yumuşak paketlerde (tekstil) sıkıştırma kuralı tanımlanmazsa tekrarlanabilirlik bozulur.
7) Model Seçimi ve Konumlandırma İpuçları
Doğru Cubiscan konfigürasyonu; ürün tipiniz, günlük sevkiyat hacmi ve hat düzeninize göre belirlenmelidir. Aşağıdaki çerçeve, gereksiz yatırım yapmadan hızlı geri dönüş almanızı sağlar.
7.1 Seçim Kriterleri (Hızlı kontrol)
Ürün tipi ve aralık: En küçük–en büyük paket ölçüsü, ağırlık aralığı, yumuşak paket (tekstil, polibag) var mı?
Hacim ve tempo: Günlük paket adedi, pik saatler; saniye başına kaç işlem hedefleniyor?
Entegrasyon: WMS/ERP, çoklu taşıyıcı etiketi ve yazıcı hattı ile anlık veri akışı gerekiyor mu?
Alan ve ergonomi: Paketleme masasına uzaklık, operatör erişimi, güvenlik ve iş kazası riskleri.
Doğruluk–hız dengesi: Çok hızlı akış mı yoksa milim hassasiyeti mi öncelikli?
7.2 Tipik model aileleri ve kullanım senaryosu
Masaüstü/kompakt istasyon: Küçük–orta boy kutular ve polibag’ler için idealdir. Ürün onboarding’i ve e-ticaret sipariş paketlemelerinde hız kazandırır.
Hat içi (konveyör üstü) ölçüm: Yüksek hacimde, akan bantta ölçüm ve tartım gerektiren operasyonlar için. DIM ve etiket üretimi otomatikleşir; personel dokunuşu minimize edilir.
Palet ölçüm çözümleri: Outbound palet, irsaliye ve nakliye maliyeti optimizasyonu için. Büyük hacimde LTL/FTL gönderilerde navlun doğruluğunu artırır.
Mobil/portatif uygulamalar: Yoğun sezonda ek istasyon kurmak veya saha içinde farklı noktalarda ölçüm almak gerektiğinde esnek kullanım sunar.
7.3 Konumlandırma önerileri
Paketleme hattına yakın: “Ölçüm → etiket → kapatma” ardışık akış olmalı; istasyon arası taşıma mesafesi minimuma indirilmeli.
Barkod okuma sırası: Önce SKU barkodu okutulmalı; ölçüm verisi doğru ana kayıtla eşleşmeli.
Yumuşak paket standardı: Tekstil/polibag için hafif sıkıştırma kuralı belirlenmeli; operatörlere görsel rehber konulmalı.
Güvenlik ve ergonomi: Operatörün eğilme–dönme hareketlerini azaltan yükseklik ve hizalama; tartım platformunda kaymaz yüzey.
Işık ve zemin: İstasyon çevresinde gölge ve yansıma azaltılmalı; ölçüm doğruluğunu etkileyen zemin titreşimi önlenmeli.
7.4 Entegrasyon ve veri akışı
Çift yönlü bağlantı: Ölçüm çıktısı anlık WMS/ERP’ye yazılmalı; taşıyıcı modülü DIM divisor ve yuvarlamayı otomatik uygulamalı.
Etiket üretimi: Doğru şablon, doğru yazıcı (masaüstü/endüstriyel/mobil) ile tek adımda basılmalı.
Hata yakalama: Üst/alt limit dışı ölçülere kural bazlı uyarı; operatör düzeltmesi sonrası tekrar kaydı.
Raporlama: SKU, sipariş ve taşıyıcı bazında ölçüm kayıtları; navlun sapması ve itiraz KPI’ları haftalık izlenmeli.
7.5 Eğitim ve bakım
Mikro eğitim: Operatörler için 5–7 dakikalık görsel kılavuz; SKU okutma sırası, polibag standardı, hatalı ölçüm düzeltme.
Periyodik kontrol: Platform temizliği, hizalama ve kalibrasyon periyodu net takvimle yönetilmeli.
Değişim yönetimi: Sezon başı yeni SKU onboarding’i için kısa bir “ölç–doğrula–yayınla” prosedürü uygulanmalı.
Bu çerçeveyle seçilen model ve doğru konumlandırma, DIM hatalarını azaltırken paketleme hızını ve kargo maliyeti doğruluğunu belirgin şekilde iyileştirir.
Özet — Cubiscan ile Doğru Kargo Ücretlendirmesi
Kargo maliyetindeki sapmaların ana nedeni; manuel ölçüm, standart dışı paketleme ve WMS/ERP’de güncel olmayan ölçü–ağırlık verileridir. Taşıyıcılar fiyatlamada gerçek ağırlık ile hacimsel ağırlığın (DIM) büyüğünü esas aldığı için, birkaç santimetrelik hata bile doğrudan fiyata yansır.
Cubiscan; en–boy–yükseklik ve ağırlığı tek adımda, hızlı ve tekrarlanabilir şekilde alır. Ölçüm verisi WMS/ERP’ye otomatik yazılır, taşıyıcı modülü DIM kuralını kendiliğinden uygular ve doğru etiket üretilir. Böylece itirazlar azalır, paketleme hızlanır, kutu seçimi iyileşir ve navlun maliyeti öngörülebilir hale gelir.
E-ticaret ve 3PL tarafında kazanımlar; sepette doğru kargo ücreti, yeni SKU’ların hızlı ölçümlenmesi, rate-shopping ile uygun taşıyıcı seçimi ve operasyon süresinde kısalma olarak öne çıkar. Yatırım geri dönüşü, üç kalemde birikir: navlun sapmasının düşmesi, kutu/dolgu israfının azalması ve itiraz–rework işçiliğinin gerilemesi. Kısa bir pilotla KPI’lar ölçülerek geri ödeme süresi netleştirilebilir.
Doğru model ve kurulum için; ürün aralığı ve hacme göre masaüstü, hat içi veya palet çözümü seçilir. İstasyon paketlemeye yakın konumlandırılır, SKU barkodu önce okutulur, yumuşak paketler için sıkıştırma standardı belirlenir. Entegrasyon çift yönlü olmalı, hatalı ölçüler kural bazlı uyarıyla yakalanmalı, operatörlere kısa mikro eğitim verilmelidir.
Ölçümlemek için önerilen göstergeler: DIM uyuşmazlık oranı, sipariş başı navlun sapması, paket başı ölçüm süresi, kutu doluluk oranı ve iade oranı. Bu metrikler düzenli raporlandığında, kargo maliyeti tahminden çıkıp veriye dayalı olarak yönetilir.